Wartość rezystancji wypadkowej uziemienia obiektu

[andrzej_]

PN-89/05003/03 Ochrona odgromowa obiektów budowlanych

Proszę o podpowiedź, jak należy interpretować zapis:
"wartość rezystancji wypadkowej uziemienia obiektu",
PN-89/05003/03 Tablica 1.

[kotek]

Panie Andrzeju, drugi raz poszukuje pan informacji ale forma pytania wymaga jednoczesnego spełnienia warunków: wolne czas, dostęp do normy i dostęp do teminala. Gdyby pan szerzej i jaśniej sformułował pytanie byłoby łatwiej.
Zwarcam także uwagę na niejasny status prawny przytoczonej normy, co prawda zeszłoroczne rozporządzenie nie odwołało tego arkusza normy wprowadzając nową oznaczoną PN-IEC 61024-1 ale obecnie jest już arkusz PN-IEC 61024-1-2. Weszła ustawa o normalizacji i nie wiadomo kto będzie określał która norma jest aktualne ( a wszystkie są do dobrowolnego staosowania)
W nowych normach jest zapis, że ważniejszym od rezystancji uziemienia jest jego układ, jednakże rezystancja nie powinna ( należy dążyć) przekraczać 10omów.
Nowy arkusz ma nazwę Przewodnik B - Projektowanie, montaż, konserwacja i sprawdzanie urządzeń piorunochronnych.
W odróżnieniu od poprzednich arkuszy jest trochę bardziej "strawny" wyjaśnia część spraw ale nie wszystkie np.:
- Poprzedni zapis mówił: Przewody odprowadzające należy prowadzić tak aby zapewnić im dostęp do drzwi i okien - czysta bzdura, natomiast nowy w pkt3,2,1 ma zapis " Zewnętrzne przewody odprowadzające powinny być zainstalowane na obiektach bez ciągłych pionowych części przewodzących pomiędzy układem zwodów a układem uziomów" - ja nic nie rozumiem.

- poprzedni arkusz nakazał wszystkie przewody odprowadzające zewrzeć przewodami opasującymi, wyrównującymi tuż przy ziemi i co 20m wysokości budynku. Pytanie był nad złączami kontrolnymi czy poniżej, jeśli poniżej to poco te złącza kontrolne. Obecy arkusz przedstawia sporo przykładów ale w żadnym nie ma przewodów opasujących wykonanych przy ziemi.

Takich niejasności można przedstawiać bardzo dużo np. wprowadza pojęcie "specjalista od ochrony odgromowej" musi skonsultowac projekt wstępny z projektantem elektrykiem co sugeruje, że odgromówkę projektuje nie elektryk.

Na razie dość bo zanudzę.

[mirek]

Szanowny Panie KOTEK

popieram pańskie wypowiedzi nie tak dawno zadawałem na stronie forum kolegom pytanie ,, kto to jest specjalista ochrony odgromowej? jakoś nikt nie raczył mi na to pytanie odpowiedzieć .Temat ochrony odgromowej jest bardzo trudnym temetem.

Mirek

[andrzej]

Dziękuję bardzo za zainteresowanie moim pytaniem.

Otóż norma ta zawiera informacje n/t wymagań jakie należy spełnić aby obiekty zagrożone pożarem czy też wybuchem były skutecznie chronione. W trakcie przeprowadzania badań okresowych w takim obiekcie należy wykonać m.in. pomiar rezystancji uziemienia wg PN-86/E-05003/01 p.5.2.3, czyli można ten pomiar wykonać mostkiem. A więc odłączamy wszystkie przewody uziemiające od zwodów, włączamy miernik pomiędzy przewód uziemiający a ziemię odniesienia i wykonujemy pomiar. Uzyskujemy wyniki np: R1, R2, R3, R4 (4 przewody uziemiające).
I teraz pytanie: czy wartość wypadkowa uziemienia obiektu (Rw) uzyskamy w ten sposób?
1/Rw=1/R1 + 1/R2 + 1/R3 + 1/R4

[kotek]

Jeśli uziom jest jeden np. otokowy lub fundamentowy, a nasz pomiar rezystancji uziemienia wykonywany jest z różnych jego wyprowadzeń to przedstawiony wzór nie jest prawdziwy. Nasz pomiar powinien być wykonany przy odłączonych wszystkich przyłączeniach od tego uziomy i ma wykazać ciągłość elektryczną połączeń, ale za każdym razem mierzymy praktycznie tą samą wartość. Jeśli winiki wyraźnie się różnią może to oznaczać brak ciągłości uziomu. Niektórzy praktycy radzą aby wtedy pomierzyć rezystancję pomiędzy poszczególnymi wyprowadzeniami. Metodą techniczną, możliwie dużym pradem, mierzy się rezystancję między punktami kontrolnymi przy wszystkich innych odłączonych, następnie analizuje wyniki i dochodzi gdzie może byc przerwa.

W obecnych uziemieniach, służących jednocześnie do ochrony odgromowej, do połączeń wyrównawczych, do central telefonicznych, urządzeń nadawczo odbiorczych, sieci komputerowych i td, pomiar i badanie uziemienia jest nie lada sztuką. Bardzo trudno dojść które urządzenia i w którą stronę wynoszą potencjał danego uziomu. Nigdy nie ma pewności, że mierzony uziom nie elektrycznego połączenia z innymi.
Również wymagania dla takich uziomów są zupełnie inne niż dla samej ochrony odgromowej. Uziom z prętów zbrojeniowych powiązanych drutem obecnie jest niewystarczającym, ponieważ musi odprowadzać prądy rzędu miliamperów przy napięciach rzędu paru woltów a jednocześnie musi przeżyć udar piorunowy rzędu kiloamperów i setek kilowoltów. Przy dużych udarach prądowych następuje redukcja rezystancji uziemienia ( zmiejszenie wartości z 20 do 4 omów - wg p. Kosztaluka) stąd dla ochrony odgromowej dopuszcza się duże rezystancje pomiarowe, mówi się o niewielkim znaczeniu rezystancji wobec znaczenia układu uziomu powodującego napięcia krokowe i dotykowe. Takiego zjawiska ( redukcji rezystancji) nie stwierdzono dla uziemień, innychi niż odgromowe.

Wracając do tematu, jeśli instalacja odgromowa wykonana jest np. w oparciu o dwie wieże, z osobnym uziemieniem, połączone zwodem poziomym wysokim, wówczas każda z wież ma swoją rezystancję uziemienia ( tu mogą być różne wartości) natomiast cała instalacja ma wypadkową, czyli równoległe połączenie dwóch uziomów.

Nie potrafię powiedzieć czy przytoczona norma odgromowa jest ważna wobec wydania następnych arkuszy nowej normy.